استقلال دادرسی اداری؛رسیدگی همزمان در مرجع قضایی و اداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

2 استاد گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان, کاشان، ایران

چکیده

دادرسی اداری یکی از رشته های حقوق شکلی است که در کنار سایر دادرسی ها عهده دار اجرای مقررات ماهوی مربوط به تخلفات اداری ماموران دولتی و نهادهای عمومی است.رابطه میان دادرسی ها همواره میدان بحث اندیشمندان حقوقی بوده و دچار اختلاف شده اند. آیا دادرسی اداری نسبت به دادرسی های قضایی استقلال دارد یا تابع آن ها می باشد؟یکی از آثار مترتب بر این اختلاف آن است که چنانچه موضوع واحدی که دارای ماهیت کیفری و تخلف اداری است، همزمان در مرجع اداری و مرجع قضایی مطرح گردد آیا مرجع اداری باید رسیدگی را متوقف نموده و صبر کند تا نتیجه رسیدگی قضایی معلوم شود یا حق دارد به صورت مستقل رسیدگی کرده و صرف نظر از رایی که در مرجع قضایی صادر می شود،اتخاذ تصمیم نماید؟این مقاله درصدد بررسی جوانب مختلف این موضوع و یافتن پاسخ مناسب برای دوسوال مزبور است که سوال نخست، پرسش اصلی تحقیق و سوال دوم ،پرسش فرعی این تحقیق میباشد.
تفاوت ماهیت،موضوع و هدف اقسام دادرسی ها اقتضا میکند که دادرسی اداری مستقل از دادرسی مدنی و کیفری باشد و در نتیجه چنانچه موضوعی در مرجع قضایی و همزمان در مرجع اداری مطرح شود،هردو مرجع بتوانند به صورت مستقل رسیدگی کرده و تصمیم بگیرند اما با توجه به ابهاماتی که در این زمینه وجود دارد و رویه و دکترین حقوقی نیز روشن نیست،ضرورت انجام پژوهشی مستقل و دقیق نمایان میگردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Independence of administrative proceedings; simultaneous proceedings in judicial and administrative authorities

نویسندگان [English]

  • mohaddeseh zeraat 1
  • Abbas Zeraat 2
1 M.A. Student, Allame Tabatabaee University, Tehran, Iran
2 Professor of Law, Department of Law, Faculty of Humanities, Kashan University, Kashan, Iran
چکیده [English]

Administrative proceeding is a sub-discipline of formal law which is, along with other proceedings, responsible for enforcing the substantive regulations related to administrative violations of government officials and public institutions. The relationship between trials has always been the subject of debate among legal thinkers leading to controversies. Are administrative proceedings independent of or a function of judicial proceedings? A consequence of this controversy is the choice involved when a single issue with a unique criminal nature and administrative violation is simultaneously raised in both administrative and judicial authorities: should the administrative authority stop the proceedings and wait for the outcome of the judicial proceedings to be known or does he have the right to handle the case independently and make a decision, regardless of the verdict issued by the judicial authority? This article seeks to examine the various dimensions of this issue and appropriately answer the above-mentioned two questions, the first of which is the main research question and the second the sub-question.
Differences in the nature, subject matter, and purpose of the two types of proceedings necessitate the independence of administrative proceedings from civil and criminal proceedings. As a result, if an issue is raised by the judicial authority and at the same time by the administrative authority, both can handle it and decide independently. However, the ambiguities surrounding the issue and the lack of clarity in legal procedures and doctrines call for independent and accurate research.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Judicial independence
  • administrative and criminal proceedings
  • government officials
  • public institutions
آشوری،محمد(1376)،آیین دادرسی کیفری،جلد 1،انتشارات سمت
آقایی طوق،مسلم،هداوند،مهدی،(1389)دادگاه های اختصاصی اداری در پرتو اصول و آیین های دادرسی منصفانه(حقوق ایران و مطالعه   تطبیقی) ، انت شارات خرسندی.
استوار سنگری،کوروش،(1399)چیستی دادرسی اداری در ایران؛دادرسی در اداره یا دادرسی بر اداره،فصلنامه علمی پژوهش های نوین حقوق اداری.
اصغری آق مشهدی،فخرالدین ایثاری،مهدی،تاثیر متقابل اعتبار امر مختومه در رسیدگی های حقوقی و کیفری،فصلنامه دیدگاه های حقوق قضایی،شماره 61.
اعراب شیبانی،محمدرضا،حیدری،سیروس،فروغی،فضل الله(1398)،مبانی و شرایط حجیت آرای کیفری در دعاوی مدنی،،نشریه دانش حقوق مدنی،دوره 8 شماره 2.
جلالی،محمد،حسنوند،محمد،میری،ایوب(1396)،تفکیک صلاحیت دیوان عدالت اداری و دادگاه عمومی در دعاوی مسئولیت مدنی علیه دولت،مجله حقوقی دادگستری،شماره 99.
دنکوب،ابوالفصل(1386)،قرار اناطه و جایگاه آن در نظام قضائی ایران،مجله قضاوت،شماره 49.
زراعت،عباس(1393)،بنیاد های دادرسی کیفری،جلد 5،تهران،انتشارات جنگل.
شمس،عبدالله،(1382)آیین دادرسی مدنی،جلد اول،نشر میزان.
طیرانیان،غلامرضا(1387)دعاوی تصرف،تهران،انتشارات گنج دانش.
میرکمالی،سید علیرضا(1395)،دادرسی افتراقی اطفال در قانون آیین دادرسی کیفری 1392،پژوهشنامه حقوق کیفری، ،شماره 14.
نجفی ابرندآبادی،علی حسین،(1392)درآمدی بر سیاست جنایی افتراقی،دیباچه بر کریستین لازرژ،درآمدی بر سیاست جنایی،نشر میزان.
نوکنده،عزیز(1397)،تبعیت دادگاه کیفری از نتیجه رای ناشی ازقرار اناطه،،نشریه رای،شماره 22.
جیهان،محمد ابراهیم جادو(2009)،الاجرائیات الاداریه للطعن فی الاحکام القضائیه الاداریه،دارالکتاب القانونی.
جمعه،احمد محمود(2007)،تطبیق احکام القانون الخاص علی منازعات القانون العام،الجزء الثانی،مصر،منشا المعارف .
حافظ محمد،محمود،ا(1973)لقضاء الاداری،مصر،دارالنهضة العربیه.
حلمی،محمد الحجار،(2002)الوسیط فی اصول المحاکمات المدنیه،بیروت،المولف.
ختال،سعید،القرارات الاداریه و الغائها،نشرة القضاه،الجزایر،العدد 44.
رزق الله انطاکی(1957)،الوجیز فی اصول المحاکمات،دمشق،مطبعه الجامعه السوریه.
راغب الحلو،ماجد،(2000)القضا الاداری،مصر،منشا المعارف.
طاهری،حسین،(2005)شرح وجیز للاجرائیات المتبعه فی المواد الاداریه،دار الخلدونیه.
علی محمد ،جعفر،(2004)شرح اصول المحاکمات،موسسه مجد،بیروت.
فاطمه بن سنوسی(2003)،دور التظلم الاداری فی حل النزاعات الاداریة فی القانون الجزائری،دارمنی.
مدحت النهری،مجدی(2001)،مبادئ القانون الإداری،القاهره،دارالنهضه العربیه.
ممدوحی،خلیل الجر(1998)،اصول المحاکمات الجزاییه،مکتب دار الثقافه للنشر و التوزیع، عمان.

Martine Lombard(2003) ،et dumont droit administrative ،Paris .
René Chapus Droit ، du contentieux administrative، Paris ، Montchrestien .
Francis Paul Benoit(1968)  ،le droit administrative ، Paris ،Dalloz .