امکان سنجی حقوقی پذیرش صلاحیت عام دیوان عدالت اداری در رسیدگی به دعاوی راجع به قراردادهای اداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران

2 استادیار گروه حقوق عمومی, دانشکده حقوق و علوم سیاسی, دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

رسیدگی به دعاوی راجع به قراردادهای اداری، با توجه به تخصصی بودن موضوع و مقتضیات خاص اداری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا در بسیاری از کشور ها رسیدگی قضایی به این دسته از قراردادها را به مرجع قضایی ویژه ای سپرده اند. در جمهوری اسلامی ایران دیوان عدالت اداری به عنوان مرجع قضایی رسیدگی کننده به امور راجع به اداره پیش بینی شده است؛ لیکن دیوان مزبور در رسیدگی به دعاوی راجع به قراردادهای اداری از خود نفی صلاحیت می کند. در پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی بعد از نقد رویه قضایی موجود و نشان دادن فقدان مبنای قانونی و حقوقی معتبر استدلالات موجود در آن، با تحلیل ادله موافقین و مخالفین صلاحیت دیوان و تحلیل عناصر و انواع دعاوی اداری و مدنی و کیفری، به این نتیجه دست یافتیم که نه تنها به لحاظ حقوقی امکان پذیرش صلاحیت عام دیوان عدالت اداری در رسیدگی به دعاوی راجع به قراردادهای اداری وجود دارد بلکه می توان ادعا کرد رویه موجود با قوانین مربوطه مغایرت دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Legal feasibility study of admission of general jurisdiction of the Court of Administrative Justice in handling lawsuits regarding administrative contracts

نویسندگان [English]

  • Mohammadjavad Mohammadpour 1
  • Nader mirzadehkouhshahi 2
1 MA Student, University of Judicial Sciences and Administrative Services, Tehran, Iran
2 Department of Public Law,, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran,Tehran, Iran
چکیده [English]

Handling lawsuits regarding administrative contracts is important, due to specialization and special administrative requirements. Therefore, in many countries, judicial review of these contracts has been entrusted to a special judicial authority. In the Islamic Republic of Iran, the Court of Administrative Justice is envisaged as the judicial authority in charge of administrative matters, but the Court has deny itself jurisdiction over litigation concerning administrative contracts. In the present study, with a descriptive-analytical method, after criticizing the existing judicial procedure and showing the lack of a valid legal and legal basis for its arguments, by analyzing the arguments of the proponents and opponents of the jurisdiction of the court and analyzing the elements and types of administrative, civil and criminal lawsuits, we concluded that not only is it legally possible for the Court of Administrative Justice to accept the general jurisdiction in handling lawsuits regarding administrative contracts, but it can be argued that the procedure is inconsistent with the relevant laws.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Administrative contracts
  • The Court of Administrative Justice
  • General jurisdiction
  • Administrative proceedings
1. استوار سنگری، کورش، محمد امامی ) 1396 (. حقوق اداری، تهران، بنیاد حقوقی میزان، جلد دوم.

2. امامی، سیدحسن) 1394 (. حقوق مدنی، تهران، اسلامیه، جلد اول.

3. شمس، عبدالله) 1394 (. آیین دادرسی مدنی دوره بنیادین، تهران، دراک، جلد اول.

4. شمعی، محمد) 1395 (. حقوق قراردادهای اداری، تهران، جنگل.

5. شهیدی، مهدی) 1395 (. تشکیل قراردادها و تعهدات، تهران، مجد، جلد اول.

6. طباطبایی مؤتمنی، منوچهر) 1386 (. حقوق اداری، تهران، سمت.

7. کاتوزیان، ناصر) 1393 (. اعمال حقوقی قرارداد-ایقاع، تهران، شرکت سهامی انتشار.

8. موسی زاده، رضا) 1392 (. حقوق اداری) 1- 2( کلیات و ایران، تهران، بنیاد حقوقی میزان.

9. مولابیگی، غلامرضا) 1398 (. صلاحیت و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، تهران، جنگل.

10 . آقایی طوق، مسلم) « .)1397 انواع دعاوی اداری در ایران و فرانسه »، فصلنامه دیدگا ههای حقوقی
قضایی، شماره 83 ، صص 26 - 1

11 . امامی، محمد، مهستی سلیمانی ) « .)1392 ضوابط تشخیص دعاوی قابل طرح در دیوان عدالت
اداری »، مجله حقوقی دادگستری، شماره 82 ، صص 38 - 9

12 . امامی، محمد، مهستی سلیمانی) « .)1393 شخصیت خواهان در دیوان عدالت اداری »، مجله مطالعات
حقوقی، شماره 1، صص 30 - 1

13 . آیینه نگینی، حسین، محمد امین ابریشمی راد) « .)1398 نقد رویه قضایی محاکم ایران در رسیدگی
به دعاوی راجع به قراردادهای اداری »، فصلنامه حقوق اداری، شماره 21 ، صص 55 - 33 .

14 . حیدری، سیروس) « .)1396 اصل تناظر در دادرسی اداری با تأکید بر دادرسی دیوان عدالت اداری ،»
مجله مطالعات حقوقی، شماره 2، صص 116 - 83

15 . زارعی، محمدحسین، آیت مولایی ) « .)1392 آسی بشناسی ویژگی قراردادهای اداری ایران در
مقایسه با حقوق فرانسه و انگلستان »، فصلنامه دیدگا ههای حقوق قضایی، شماره 63 ، صص 206 - 167 .

16 . شمس، عبدالله) « .)1381 اصل تناظر »، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 36 - 35 ، صص 86 - 59 .

17 . شیرزاد، امید، کامران محمودیان اصفهانی) « .)1395 بررسی صلاحیت دیوان عدالت اداری در
اختلافات ناشی از قراردادهای اداری »، فصلنامه اندیشمندان حقوق، شماره 9، صص 38 - 25

18 . صدرالحافظی، سیدنصرالله) « .)1370 دیوان عدالت اداری و فلسفه تأسیس آن »، مجله حقوقی
دادگستری، شماره 2، صص 42 - 29
. عراقی، عزت الله، محمدکاظم حبیب زاده) « .)1388 قراردادهای دولتی در ایران؛ بررسی شاخ صها ،»
مجله حقوق خصوصی، شماره 15 ، صص 104 - 77

20 . مولایی، آیت) « .)1394 مفهو مشناسی قرارداد اداری با تأکید بر موانع نهادینه شدن آن در ایران ،»
مجله حقوقی دادگستری، شماره 89 ، صص 150 - 123

21 . میرداماد نجف آبادی، سید علی) « .)1390 صلاحیت و حدود اختیارات دیوان عدالت اداری »، معرفت
حقوقی، شماره 1، صص 66 - 35

22 . نجاب تخواه، مرتضی، فرهنگ فقیه لاریجانی) « .)1395 تأملی در صلاحیت دیوان عدالت اداری در
رسیدگی به دعاوی ناشی از قراردادهای استخدمامی »، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی، شماره 2،
صص 245 - 231

23 . واعظی، سید مجتبی، مهستی سلیمانی) « .)1395 خوانده در دیوان عدالت اداری »، فصلنامه دانش
حقوق عمومی، شماره 13 ، صص 42 - 23

24 . هرمزی، خیراله، حسنعلی موذن زادگان، سید حجت علوی) « .)1397 ماهیت و آثار طرح دعوای
مدنی در محاکم کیفری »، حقوق کیفری، شماره 22 ، صص 320 - 285

25 . هرمزی، خیرالله) « .)1392 تغییر عناصر دعوا؛ شرحی بر ماده 98 قانون آیین دادرسی مدنی ،»
حقوق خصوصی، شماره 3، صص 33 - 9

26 . شاهرخی، آناهیتا، «انواع دعاوی اداری در شورای دولتی فرانسه و دیوان عدالت اداری ایران ،»
پایا ننامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تهران، 1386 .

27 . روزنامه رسمی شماره 14275 - 1372.12.14 .

28 . روزنامه رسمی شماره 15024 - 1375.7.9 .

29 . روزنامه رسمی شماره 15692 - 1377.10.16 .

30 . روزنامه رسمی شماره 16269 - 1379.10.11 .

31 . قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1368 .

32 . قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1379 .

33 . قانون امور حسبی مصوب 1319 .

34 . قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 .
دوره 2، شماره 2
سال دوم ، شماره دوم، بهار 1399
خرداد 1399
صفحه 27-45
  • تاریخ دریافت: 19 اردیبهشت 1399
  • تاریخ بازنگری: 28 اردیبهشت 1399
  • تاریخ پذیرش: 07 تیر 1399