مسئولیت کیفری دولت در حوزه اکوساید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

گذار از دولت ژاندارم به دولت رفاه و گسترش حوزه اختیارات و مسئولیت‌های دولت‌ زمینه را برای وقوع جرایم بسیار و در نتیجه تولد موضوع مسئولیت کیفری دولت ایجاد کرد. در ایران با به رسمیت شناختن مسئولیت کیفری دولت در سال 1395 و تصریح در ماده 143 قانون مجازات اسلامی مباحثات و اختلاف نظرها پایان یافت. از دغدغه‌های این نوشتار مسئولیت کیفری دولت در حوزه جرم اکوساید است که موجبات نابودی گونه‌های گیاهی و جانوری را ایجاد می‌کند درنتیجه با پذیرش مسئولیت مطلق دولت‌ها در عرصه بین‌المللی سعی بر آن است تا راه مناسبی برای جبران خسارت‌های وارده بر محیط‌زیست در نظر گرفته شود. یکی از عوامل مؤثر در این زمینه تولید و استفاده از محصولات تراریخته است که قانون ایمنی زیستی جمهوری اسلامی ایران بدان پرداخته و در تبصره ماده 31 قانون برنامه ششم توسعه مسئولیت دولت در باب آزمایش فراورده‌های تراریخته و اطلاع‌رسانی به مردم را مورد تصریح و تاکید قرار داده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Criminal responsibility of government about Ecocide

نویسندگان [English]

  • Aida Heidary 1
  • Mojtaba Vaezi 2
1 PhD Student, Faculty of Law and Political Science, Shiraz University. Shiraz, Iran
2 Associate Prof., Faculty of Law and Political Science, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

The transition from the gendarme to the welfare state and development of the powers and responsibilities of the government has provided a ground for the commission of crimes. As a result, the state`s criminal responsibility was born. In Iran the discrepancy ended with the recognition of the state`s criminal responsibility in 1395 and the stipulation in article 143 of the Islamic Penal Code. One of the concerns of this article is the criminal responsibility of government about the crime of Ecocide that causes destruction of plant and animal species. Consequently, by accepting the Strict responsibility of governments in the international arena, it seeks to provide a suitable way to compensate for environment damages. One of the effective factors in this field is the production and usage of transgenic products, which the Biological Safty Act of the Islamic Republic of Iran has paid attention to and in the Note of Article 31 of the Sixth Development Plan Law has been emphasized on the government`s responsibility about testing of transgenic products and informing the public.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ecocide
  • Government
  • Transgenic products
  • Environment
  • Criminal Responsibility
1. استفانی، گاستون و لواسور، ژرژ و بولوک، برنار) 1383 (، حقوق جزای عمومی، چ 2، ج اول و دوم، دانشگاه علامه طباطبایی.

2. امامی، محمد، ) 1389 (، استوارسنگری، کوروش. حقوق اداری، ج ۱، تهران: نشر میزان.

3. صفار، محمدجواد، ) 1373 (، شخصیت حقوقی، نشر دانا.

4. عباس پور، مجید، ) 1377 (، مهندسی محی طزیست، ج 1، چ ۲، تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.

5. فرج اللهی، رضا ) 1388 (، مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق فرانسه، چ ۱، میزان.

6. قاسمی، ناصر، ) 1380 (، حقوق کیفری محی طزیست، چ ۱، انتشارات سازمان محیط زیست.

7. قاضی، ابوالفضل ) 1382 (، بایسته های حقوق اساسی، چ ۳، نشر دادگستر.

8. کریستوفر جی، بارو ) 1380 (، اصول و رو شهای مدیریت محیط زیست، ترجمه مهرداد اندرودی تهران.

9. کلی، جان ) 1382 (، تاریخ مختصر تئوری حقوقی در غرب، ترجمه محمد راسخ، انتشارات طرح نو.

10 . محسنی، مرتضی ) 1376 (، دوره حقوق جزای عمومی، مسئولیت کیفری، ج ۳، چ 1، کتابخانه گنج دانش.

11 . میرسعیدی، منصور ) 1390 (، مسئولیت کیفری قلمرو و ارکان، بنیاد حقوقی میزان. زمستان، چ 3.

12 . احمدپور، محمد، ) « ،)1381 شرکت های مادر؛ الزام یا اختیار »، ماهنامه تدبیر، مرداد، ش 147 .

13 . باقرزاده، محمد، ) « ،)1379 بحثی درباره مسئولیت کیفری دولت »، فصلنامه معرفت، مهر و آبان، ش 36 .

14 . بدیع صنایع اصفهانی، امین؛ بیگدلی، سعید ) « ،)1393 مبنای مسئولیت مدنی ناشی از محصولات غذایی تراریخته »، مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 5، پاییز و زمستان، ش 2.

15 . بوگری، نادر،) « ،)1395 مسئولیت کیفری دولت در آلودگی های زیس تمحیطی ، . بوگری، نادر،) « ،)1395 مسئولیت کیفری دولت در آلودگی های زیس تمحیطی ،» فصلنامه تحقیقات جدید در علوم انسانی، تابستان، ش 6.

16 . تاریمرادی، احسان. فخلعلی، محمدتقی ) « ،)1384 مبانی و احکام فقهی محیط زیست ،» مطالعات اسلامی، ش 71 ، ص 66 - 31 .

17 . جعفری، مجتبی، ) « ،)1395 مبانی و اصول مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات اسلامی »، پژوه شنامه حقوق کیفری، پاییز و زمستان، دوره 7، ش 2.

18 . جلیلیان، مهرداد، ) « ،)1395 بررسی وظائف دولت در جلوگیری از آلودگی محی طزیست ،» مطالعات علوم سیاسی و حقوق و فقه، زمستان، دوره 2، ش 1/ 4.

19 . شریفی محسن و همکاران، ) « ،)1392 انتساب مسئولیت کیفری به اشخاص حقوقی در نظام کیفری ایران و انگلستان »، آموز ههای حقوق کیفری، پاییز و زمستان، ش ۶.

20 . شریفی، محسن؛ حبیب زاده، جعفر؛ عیسایی تفرشی، محمدجعفر؛ فرجیها، محمد، « ،)1392( دگرگون یهای مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در ایران »، مجله حقوقی دادگستری، تابستان، دوره 77 ، ش 80 .

21 . فرج اللهی، رضا، ) « ،)1389 تأثیر جرم شناسی اثبات گرا بر مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی »، فصلنامه تحقیقات حقوقی، زمستان، ویژ هنامه ش ۲.

15 . بوگری، نادر،) « ،)1395 مسئولیت کیفری دولت در آلودگی های زیس تمحیطی ،» فصلنامه تحقیقات جدید در علوم انسانی، تابستان، ش 6.

16 . تاریمرادی، احسان. فخلعلی، محمدتقی ) « ،)1384 مبانی و احکام فقهی محیط زیست ،» مطالعات اسلامی، ش 71 ، ص 66 - 31 .

17 . جعفری، مجتبی، ) « ،)1395 مبانی و اصول مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات اسلامی »، پژوه شنامه حقوق کیفری، پاییز و زمستان، دوره 7، ش 2.

18 . جلیلیان، مهرداد، ) « ،)1395 بررسی وظائف دولت در جلوگیری از آلودگی محی طزیست ،» مطالعات علوم سیاسی و حقوق و فقه، زمستان، دوره 2، ش 1/ 4.

19 . شریفی محسن و همکاران، ) « ،)1392 انتساب مسئولیت کیفری به اشخاص حقوقی در نظام کیفری ایران و انگلستان »، آموز ههای حقوق کیفری، پاییز و زمستان، ش ۶.

20 . شریفی، محسن؛ حبیب زاده، جعفر؛ عیسایی تفرشی، محمدجعفر؛ فرجیها، محمد، « ،)1392( دگرگون یهای مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در ایران »، مجله حقوقی دادگستری، تابستان، دوره 77 ، ش 80 .

21 . فرج اللهی، رضا، ) « ،)1389 تأثیر جرم شناسی اثبات گرا بر مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی »، فصلنامه تحقیقات حقوقی، زمستان، ویژ هنامه ش ۲. . گلدوزیان، ایرج و حسین جانی، محسن ) « ،)1384 مبانی اصل شخصی بودن مسئولیت 
 
22-کیفری در حوزه ادیان »، فصلنامه الهیات و حقوق، بهار و تابستان، ش 15 و 16 ، شماره 15 و 16 .

23 . محمدعلیخانی، ندا، محمدعلیخانی، مرتضی، «تبیین مفاهیم جناین علیه محیط زیست »، فصلنامه علمی-ترویجی مطالعات بین الملل پلیس، سال هفتم، ش 30 ، تابستان ،. ص .219-193

24 . مهاجر، مینا و صفایی، حسین ) 1390 (، مهدوی دامغانی، «عبدالمجید. ملاحظات اخلاقی و حقوقی در کاربرد محصولات تراریخته با نگاهی به قانون ملی ایمنی زیستی »، فصلنامه اخاق در علوم و فناوری، بهار، سال 6، ش ۱. بهار 1390 .

25 . نجفی ابرندآبادی، علی حسین، «مسئولیت کیفری بین المللی »، تحقیقات حقوقی، ش .1373 .15

26-Ashworth, A., & Horder, J. (2013). Principles of criminal law. Oxford University Press.
.P.17

27-Gauger. A. Rabatel. M. Kulbicki. L. The Ecocide Is the Missing 5th Crime Against Peace
.the Human Rights. School of Advanced Study University London. 2013

.28-Higgins.P. Short.D. South. N. (2013). Protecting the Planet; a Proposal for a Law of Ecoside

29-Hornfeldt.I. A Law on Ecocide, A Way to End Mess Destruction of the World`s Ecosystem.
.Law Faculty of Lund. 2016

30-Kelishadi, R. (2012). Environmental Pollution; Health Effects and Operational Implications
.for Pollutants Removal. Journal of Environmental and Public Health

31-Mark Allan. G. (1996). The International Crime of Ecocide. California Western Internation�
.al Law Journal: 26(2), 3

.32-Nicholson.M. Evaluating Ecocide: Invaluable or Invalid? University of Otago. 2012

33-Wagner, M. (1999). Corporate criminal liability: National and international responses. Com�
.monwealth Law Bulletin, 25(2), 600-608