ارزیابی قابلیت اعمال اصل علنی بودن دادرسی ها در مراجع اختصاصی اداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق, دانشکده علوم انسانی, دانشگاه آزاد اسلامی, ارومیه, ایران

چکیده

اصل علنی بودن دادرسی‏ها، ‏یکی از معیارها و مصادیق اساسی، دادرسی عادلانه بوده و از مهمترین تضمینات آن محسوب می شود. با این حال، نظر به عدم وجود صراحت قانونی در رابطه با لزوم برگزاری علنی دادرسی ها در مراجع اختصاصی اداری از یک سو و عدم برگزاری علنی این دادرسی ها در مقام عمل از سوی دیگر، سوال اصلی مقاله این بوده است که اصل علنی بودن دادرسی ها، صرفاً در مراجع دادگستری در مقام رسیدگی به دعاوی مدنی و کیفری کاربرد دارد یا اینکه چنین نیست و این اصل علاوه به مراجع مذکور، در مراجع اختصاصی اداری نیز قابلیت اعمال و اجرا دارد؟ در این راستا در سطور پیش رو، به روش توصیفی – تحلیلی با ارائه دلایلی از جمله وضعیت خاص مراجع اختصاصی اداری و اهمیت دعاوی مطروحه در آن مراجع از یکسو و شباهت های غیر قابل انکار مراجع دادگستری و مراجع اختصاصی اداری از سوی دیگر و همچنین با استناد به شناسایی برخی اصول دادرسی عادلانه در این مراجع که راه را برای شناسایی دیگر اصول فراهم می آورد و در نهایت، با اشاره به رویه مراجع بین المللی و کشورهای پیشرفته حقوقی، این نتیجه حاصل شده است که علاوه بر قابلیت اعمال اصل علنی بودن دادرسی ها در مراجع اختصاصی اداری، اعمال این اصل در مراجع مذکور بسیار لازم و ضروری می باشد. به علاوه، نظر به وجود برخی مخالفت ها در خصوص قابلیت اعمال این اصل در مراجع مورد بحث، دلایل مخالف نیز بررسی و تحلیل شده اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Assessing the applicability of the principle of openness of proceedings in proprietary administrative authorities

نویسنده [English]

  • ali Hajipour Kondroud
Assistant Prof., Department of Law, Faculty of Humanities, Oromiyeh Islamic Azad University, Oromiyeh, Iran
چکیده [English]

The principle of openness of proceedings is one of the basic criteria of fair trial and is one of its most important guarantees. However, in view of the lack of legal clarity regarding the need for public hearings in dedicated administrative authorities on the one hand and the lack of public hearings in practice on the other hand, the main question of the paper has been that the principle of publicity of the proceedings Are they used solely in judicial authorities for civil or criminal proceedings or is this not the case, and can this principle be enforced and enforced in addition to the aforementioned authorities? In this regard, in the following line, by descriptive-analytical method such as the specific status of the specific administrative authorities and the importance of the claims in those references on the one hand and the undeniable similarities of the judicial and administrative authorities on the other and also with Citing the recognition of some principles of fair trial in these references that provide a way to identify other principles and, finally, referring to the practice of international authorities and advanced legal countries, it has been concluded that in addition to the principle of openness of the proceedings In the proprietary administrative authorities, the application of this principle to these authorities is very necessary and necessary. Be it. In addition, in view of some disagreements about the applicability of this principle to the authorities in question, the reasons for the opposition have also been analyzed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Principle of openness of proceedings
  • proprietary administrative authority
  • justification
  • objections
1. ابراهیمی، سیدفتاح ) 1393 (، اصول دادرسی عادلانه در رسیدگی به تخلفات اداری، تهران،
انتشارات شهر دانش.

2. پرو، روژه ) 1384 (، نها دهای قضایی فرانسه، ترجمه شهرام ابراهیمی، عباس تدین و غلامحسین
کوشکی، قم، انتشارات سلسبیل.

3. راهپیما، مهدی ) 1393 (، دادرسی مالیاتی در پرتو اصول دادرسی عادلانه، تهران، انتشارات
جنگل.

4. رستمی، ولی و آقای یطوق، مسلم و لطفی، حسن ) 1388 (، دادرسی عادلانه در مراجع اختصاصی
اداری ایران، تهران، نشر گرایش.

5. فاح زاده، محمدعلی ) 1394 (، حقوق اداری تطبیقی عدالت رویه ای، تهران، انتشارات شهر
دانش.

6. قربانی، علی ) 1390 (، دادرسی منصفانه در رویه دادگاه اروپائی حقوق بشر، قم، انتشارات
حقوق امروز.

7. محمد یکنگ سفلی، احسان ) 1394 (، دادرسی عادلانه در قلمرو کیفری ایران با تطبیقی
بر رویه دیوان اروپایی حقوق بشر، تهران، انتشارات مجد.

8. محمودی، جواد ) 1390 (، بررسی تحلیلی دادرسی اداری در حقوق ایران، تهران، انتشارات
جنگل.

9. نجاب تخواه، مرتضی ) 1389 (، بررسی رسیدگی اداری در ایتالیا، در: آیی نهای تصمی مگیری
در حقوق اداری )مطالعه تطبیقی(، تألیف دکتر مهدی هداوند و همکاران )مسلم آقایی، مرتضی
نجاب تخواه، عرفان شمس، مجتبی همتی، هرمز یزدانی، فرهاد جم، علی مشهدی(، تهران، انتشارات
خرسندی.

10 . هداوند، مهدی و آقای یطوق، مسلم ) 1389 (، دادگا ههای اختصاصی اداری در پرتو اصول و
آئین های دادرسی منصفانه )حقوق ایران و مطالعه تطبیقی(، تهران، انتشارات خرسندی.
11 . امامی، محمد ) « ،)1383 مبانی نظری مراجع شب هقضایی و جایگاه قانون آنها در حقوق
ایران »، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره 21 ، شماره 2، صص 110 - 93 .

12 . امیدی، جلیل، ) « ،)1382 دادرسی کیفری و حقوق بشر »، نشریه مجلس و پژوهش، سال دهم،
شماره 38 ، صص 144 - 120 .
. بابائی محمدعلی و مهدوی، داور ) « ،)1391 قلمرو کیفری و جایگاه آن در نظام حقوقی ایران ،»
آموز ههای حقوق کیفری، دانشگاه علوم اسامی رضوی، شماره 3، صص 128 - 101 .

14 . حاجی پور کندرود، علی و هاشمی، سیدمحمد و یاوری، اسدالله ) « ،)1397 مطالعه تطبیقی
مفهوم و الزامات علن یبودن دادرسی کیفری در حقوق ایران و موازین بین المللی »، دو
فصلنامه مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 9، شماره 1، صص 95 - 63 .

15 . حاج یپور کندرود، علی و هاشمی، سیدمحمد و یاوری، اسدالله و جلالی، محمد، ) « ،)1398 تأملی
در موانع تحقق اصل علن یبودن دادرسی ها در حقوق ایران »، فصلنامه مطالعات حقوق
عمومی، دوره 49 ، شماره 4، صص 1190 - 1171 .

16 . رستمی ولی و خسروی احمد ) « ،)1392 امکا نسنجی تدوین قانون آیین دادرسی اداری
)با توجه به ماهیت و ویژگ یهای مراجع اختصاصی اداری( »، فصلنامه دیدگا ههای حقوق
قضایی، شماره 64 ، صص 102 - 81 .

17 . زراعت، عباس و احمدی، انور ) « ،)1393 مبانی و آثار اصل حضور یبودن فرآیند دادرسی
کیفری »، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال پنجم، شماره 2، صص 137 - 111 .

18 . صالحی، جواد و سخنور، محمدرضا ) « ،)1389 حقوق شاکی در پرتو حمایت کیفری ،»
دوفصلنامه علمی- تخصصی علامه، سال دهم، شماره پیاپی 24 ، صص 115 - 89 .

19 . نیکویی، سمیه ) « ،)1385 الزامات علن یبودن دادرسی کیفری در پرتو دادرسی عادلانه ،»
مجله حقوقی دادگستری، سال هفتادم. شماره 56 و 57 ، صص 240 - 219 .

20 . هداوند، مهدی ) « ،)1387 نظارت قضایی، تحلیل مفهومی، تحولات اساسی »، نشریه حقوق
اساسی، سال پنجم، شماره 9، صص 56 - 7.

21 . یاوری، اسدالله ) « ،)1383 حق برخورداری از دادرسی منصفانه و آیین دادرسی نوین ،»
نشریه حقوق اساسی، سال دوم، شماره 2، صص 290 - 253 .

22 . یاوری، اسدالله ) « ،)1393 از دادرسی تا دادرسی منصفانه: تحول در مفهوم و قلمرو
کلاسیک دادرسی و تضمینات آن »، فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره 68 ، صص 238 - 209 .

23 . یاوری، اسدالله ) « ،)1394 از حقوق کیفری تا قلمرو کیفری؛ تسری تضمینات کیفری در
دادرسی منصفانه به رسیدگی های شبه کیفری »، مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دوره
هفتم، شماره 2، صص 258 - 221 .

24. European court of human rights (2014), Guide on Article 6, Right to a fair trial (criminal limb),
available at: www.echr.coe.int.

25. Martin, Wayne (2009), Improving Access to Justice, The Role of the media, cortin University.
26. Mclachlin, Beverley (2014), openness and the Rule of Law, Remark at the Annual International Rule
of Law Lecture, London.

27. Mole, Nuala and Harby, Catharing (2006), The right to a fair trial , A guide of the implementation of
Article 6 of the European Convention of Human Rights, Humman rights handbooks, No.3 , Belgium,
Council of Europe.

28. Nevberger, Lord (2012), open Justice unbound, center for Law, Justice and Journalism )CLJJ),
London,city University.

29. White, Robin C.A (1999), The English Legal system in Action, New York, oxford University press.
Human Rights Committee General Comment 13, 1994.
دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
سال اول، شماره اول، زمستان 1398
اسفند 1398
صفحه 95-118
  • تاریخ دریافت: 05 فروردین 1399
  • تاریخ بازنگری: 07 اردیبهشت 1399
  • تاریخ پذیرش: 13 اردیبهشت 1399