وضعیت عناصر مؤلف مدرنیته و نسبت میان آنها و نظام حقوقی در ایران و انگلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش اموخته دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد دانشگاه شهید بهشتی

3 استادیار دانشگاه شهید بهشتی نایب رئیس هیات مدیره انجمن حقوق شناسی

چکیده

مدرنیته که در برگیرنده عناصر عینی (دولت ملی و جامعه متکثر) و ذهنی/ ارزشی (عقل خودبنیاد و حق) است، بر بستر خاص تحولات سیاسی و فکری اواخر قرون وسطی و عصر رنسانس و پس از آن شکل گرفت و تکامل یافت و تمامی مظاهر زندگی فردی و جمعی آدمی را تحت تأثیر قرار داد و به ظهور حقوق مدرن - که اصول دادرسی عادلانه از جمله محصول آن است- انجامید. از اینرو، پرسش اصلی این مقاله در باب نسبت میان برخورداری از عناصر مؤلف مدرنیته و جهات نظام حقوقی است. برای این منظور، ناگزیر، بدواً عناصر عینی و معرفتی/ ارزشی بروز پدیده مدرنیته و نیز جهات چهارگانه حقوقی، یعنی "هدف" و "منبع" قانون، "روش" حقوقی و "مرجع" قانونگذاری شناسایی و سپس، وضعیت عناصر مؤلف مدرنیته در ایران و انگلستان و نسبت این عناصر با نظام حقوقی آنها، با استفاده از روش مقایسه‌ای مورد بررسی و تحلیل کیفی قرار گرفت.

یافته‌های پژوهش گویای این واقعیت است که کشور انگلستان، به دلیل وجود اغلبی عناصر حیات نو (مدرنیته)، دارای نظام حقوقی مدرن می‌باشد و نتیجتاً؛ در قلمرو اصول و تضمینات حق‌های رویه‌ای کارمند متهم، توسعه‌یافته‌تر است و اعمال این حق‌ها مستند به اسناد حقوق بشر رویه‌ای صورت می‌گیرد. در مقابل، ایران به دلیل دارانبودن حداکثری عناصر حیات مدرن فاقد همه اجزای مؤلف حقوق مدرن می‌باشد و لذا در حال حاضر، از اصول و تضمینات رویه‌ای کامل و توسعه‌یافته منطبق بر اسناد حقوق بشر رویه‌ای برخوردار نیست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The status of the constituent elements of modernity and the relationship between the elements and the legal system in Iran and England

نویسندگان [English]

  • Mokhtar Mohammadi 1
  • Mohammad Rasekh 2
  • Dr.Mohammad Jalali 3
1 PhD in Public Law, Faculty of Law, Theology and Political Science, Science and Research Branch of Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Prof. Shahid Beheshti University
3 Beheshti University
چکیده [English]

Modernity was formed and evolved on the specific context of political and intellectual developments of the late Middle Ages and the Renaissance and beyond, and all manifestations. It affected the individual and collective life of man and led to the emergence of modern law, of which the principles of fair trial are a product. Hence, the main question of this article is about the relationship between having the author elements of modernity and aspects of the legal system. For this purpose, it is necessary to first identify the objective and epistemological / value elements of the phenomenon of modernity as well as the four legal aspects, namely the "purpose" and "source" of law, the legal "method" and the "reference" of legislation. Iran and the United Kingdom and the relationship between these elements and their legal systems were studied using a comparative method and qualitative analysis.

The findings of the study indicate the fact that the United Kingdom, due to the presence of most elements of new life (modernity), has a modern legal system and as a result; In the realm of principles and guarantees, the procedural rights of the accused employee are more developed, and the exercise of these rights is documented in human rights documents. In contrast, Iran lacks all the elements of modern law due to its maximum elements of modern life, and therefore, at present, it does not have the principles and guarantees of a complete and developed procedure in accordance with human rights documents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • modernity
  • legal system
  • modern law
  • fair trial
آدمیت، فریدون، اندیشه‌های میرزا فتح‌علی آخوندزاده، تهران: خوارزمی، 1349.
دامغانی، محمدتقی، اولین قوانین ایران قبل از مشروطیت، تهران: بهزاد، 1357.
راسخ، محمد، بنیاد نظری اصلاح نظام قانون‌گذاری، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 1384.
راسخ، محمد، حق و مصلحت: مقالاتی در فلسفه حقوق، فلسفه حق و فلسفه ارزش (جلد 2)، تهران: نی، 1393.
راسخ، محمد، حق و مصلحت: مقالاتی در فلسفه حقوق، فلسفه حق و فلسفه ارزش (جلد 1)، تهران: نی، 1381.
سروش، عبدالکریم و همکاران، سنت و سکولاریسم (مجموعه گفتارها)، تهران: صراط، 1384.
سروش، عبدالکریم، دین و دنیای جدید (2): سنت و سکولاریسم، تهران: صراط، 1381.
صالح، علی پاشا، سرگذشت قانون: مباحثی از تاریخ حقوق، دورنمایی از روزگاران پیشین تا امروز، تهران: دانشگاه تهران، 1383.
صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: اداره ‌کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی، 1364.
طالبوف، عبدالرحیم، مسائل الحیات، تهران: شبگیر، 1356.
قاری سید فاطمی، سید محمد، حقوق بشر در جهان معاصر (دفتر دوم)، تهران: شهر دانش، 1395.
کاتوزیان، ناصر، فلسفه حقوق: تعریف و ماهیت حقوق، تهران: گنج دانش، 1380.
متین‌ دفتری، احمد، سیر روابط و حقوق بین‌الملل تا عصر حاضر، تهران: مروارید، 1344.
نصر، سید حسین، اسلام سنتی در دنیای متجدد، ترجمه‌: محمد صالحی، تهران: سهروردی، 1386.
ب) مقاله
راسخ، محمد، «نظریه حق». باروری و ناباروری، 1388، دوره دهم، شماره 4، صص 299-316.
ملکیان، مصطفی، «مدرنیته و ایران»، آیین، 1385، شماره 4، صص 48-53.
Glassman, R. M., The origins of democracy in tribes, city-states and nation-states, Springer, 2017.
Hurst, J. F., History of Rationalism: Embracing a Survey of the Present State of Protestant Theology, Carlton & Porter, 1867.
Puchala, D. J., International politics today. Dodd, Mead, 1971.
 
B)Website