تعهدات حقوق بشری دولت ها در دوران کرونا با تاکید بر حق اطلاع رسانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 استادیار حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

10.22034/mral.2022.558248.1343

چکیده

برای اولین بار در سال 1946 در قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد مسئله دستیابی و دسترسی به اطلاعات به عنوان یک حق بنیادین بشری صورت قانونی پیدا کرده و مورد بحث قرار گرفت. شیوع ویروس کرونا برای نخستین بار در ووهان چـین در اوایـل دسـامبر 2019 گـزارش گردید و به تدریج تمام جهان را در بر گرفت. در زمان حاضر که اغلب کشورهای دنیا گرفتار بیماری کرونا هستند، حق همه شهروندان است که از اطلاعات مربوط به پیدایش و شیوع این ویروس آگاه باشند. در صورت اثبات این امر که دولت چین در عدم اطلاع رسانی به موقع این موضوع به هر دلیلی کوتاهی کرده باشد می تواند برای دولت چین مسئولیت بین المللی ایجاد کند. با توجه به این که در این دوره زمانی که ویروس کرونا به عنوان یک موضوع بین المللی مورد بحث است می تواند حق حیات و امنیت زندگی افراد زیادی را تهدید کرده و در معرض خطر قرار دهد پرداختن به تکلیف دولتها در اطلاع رسانی راجع به پاندمی و نیز تبیین محدودیت‌های قانونی و موجه آن ضرور یبه نظر می‌رسد بنابراین پرسش اصلی در این پژوهش، بررسی چگونگی تعهدات دولت‌ها در مورد اطلاع‌رسانی شیوع ویروس کرونا است. در نوشتار حاضر با روش توصیفی و کتابخانه ای به بررسی تعهدات حقوق بشری دولت ها در دوران کرونا با تاکید بر حق اطلاع رسانی پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Human rights obligations of governments in the era of Corona with emphasis on the right to information

نویسندگان [English]

  • Rohallah Sheykhdezfouli 1
  • Mojtaba Ansarian 2
  • Soheila Kousha 2
1 Department of Law, Payam Noor, Tehran, Iran
2 Assistant Professor of Law, Payam Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

For the first time in 1946, in the resolution of the United Nations General Assembly, the issue of obtaining and accessing information as a fundamental human right was legalized and discussed. The spread of corona virus was reported for the first time in Wuhan, China, in early December 2019, and it gradually covered the whole world. At the present time, when most of the countries of the world are affected by the corona disease, it is the right of all citizens to be aware of the information related to the origin and spread of this virus. If it can be proven that the Chinese government failed to notify this matter in time for any reason, it can create international responsibility for the Chinese government. , it can threaten the right to life and the security of life of many people and put them at risk, governments cannot, for various reasons such as public order and national security prevent the notification of this disease, because in this case, the issue of national security and public order is in conflict with access to information related to public health and the right to life of humans, it is obvious that priority should be given to the right to human life and maintaining public health. In this article, with a descriptive and library method, the human rights obligations of the governments during the Corona era have been investigated with an emphasis on the right to information.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human rights
  • corona epidemic
  • right to information
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش، 1392.
قاری سید فاطمی، سید محمد، حقوق بشر در جهان معاصر (جلد 2)، تهران: شهر دانش، چاپ اول، 1388.
کاتوزیان، ناصر، اعمال حقوقی، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1387.
گرجی ازندریانی، علی‌اکبر، در تکاپوی حقوق اساسی، تهران: جنگل، چاپ چهارم، 1394.
مجیدی، علی، عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ، تهران: طرح نو، 1398.
اسماعیل‌نسب، حسین و همکاران، «کووید 19 و گستره آزادی بیان در حوزه بهداشت عمومی»، فصل‌نامه پژوهش حقوق عمومی، 1399، دوره بیست و دوم، شماره 67.
آشوری، محمد و محمدعلی بهمنی قاجار، «رویه کمیته حقوق بشر در حمایت از حق آزادی و امنیت شخصی»، فصل‌نامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 1387، دوره سی و هشتم، شماره 3.
بهرامی، معین، «نقش اطلاع‌رسانی در پیشرفت تحقیق و توسعه»، پژوهش‌نامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 1398، شماره 11.
بیگ‌زاده، ابراهیم و همکاران، «معضل کرونا در آیینه حقوق بین‌الملل معاصر»، فصل‌نامه تحقیقات حقوقی، 1399، دوره بیست و سوم، ویژه‌نامه حقوق و کرونا.
جباری، سودابه، «تحولات حق بر سلامت در ایران و بین‌الملل (با تأکید برحقوق شهروندی و کووید ۱۹)»، مجله حقوق پزشکی، 1400، دوره پانزدهم، شماره 56.
جوادی، سید محمد، «اینترنت و حوزه عمومی»، فصل‌نامه رسانه، ویژه‌نامه رسانه‌ها و حوزه عمومی، 1398.
حبیب‌نژاد، سید احمد، «شرایط اعمال تحدید حقوق و آزادی­ها با تأکید بر تحدید به نام نظم عمومی»، مجله حقوق تطبیقی، 1395، دوره دوازدهم، شماره 105.
حسینی، مرتضی، «بحران کرونا و عدم امکان اجرای معاهدات بین‌المللی از سوی دولت‌ها»، مجله تحقیقات حقوقی، 1399، دوره بیست و سوم، شماره 1.
حکمت‌نیا، محمود، «مبانی اخلاقی، فقهی و حقوقی الگوی مواجهه ملی با بیماری‌های همه‌گیر با تأکید بر کرونا»، مجله حقوق اسلامی، 1399، سال هفدهم، شماره 64.
درخشان، داور، «نقش دادستان در تضمین حق بر سلامتی با تأکید بر مقابله با شیوع ویروس کرونا»، گزارش پژوهشی پژوهشکده حقوق عمومی و بین­الملل، تهران: پژوهشگاه قوه قضاییه، زیر نظر: مصطفی منصوریان، 1399.
رمضانی قوام‌آبادی، محمدحسین، «بیماری همه‌گیر کرونا و صلح و امنیت بین‌المللی»، فصل‌نامه تحقیقات حقوقی، 1399، دوره بیست و سوم، ویژه‌نامه حقوق و کرونا.
ره‌پیک، حسن، «امنیت ملی و تحدید حقوقی آن»، فصل‌نامه مطالعات راهبردی، 1377، پیش‌شماره 2.
صبور، مهدی، «وضعیت حقوقی جامعه جهانی در مواجهه با وضعیت اضطراری بهداشتی بین‌المللی (نمونه موردی: ویروس کرونا یا کووید 19)»، هفتمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم انسانی، مدیریت و کارآفرینی ایران، 1399.
غلامی، یوسف، «حق بر آزادی مطبوعات در پرتو آموزه‌های حقوق بشر»، مجله اخلاق زیستی، 1400، دوره ششم، شماره
فرهادنژاد، رها، «تاجداران در جدال با ویروس تاجدار: نقش دولت‌ها در اطلاع‌رسانی علمی درباره ویروس کرونا»، نشریه انجمن علمی دانشجویی تهران.
قربانی، محمدکریم، «شناسایی عوامل مؤثر بر مدیریت امنیت اطلاعات کتاب‌خانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی دانشگاه علوم پزشکی همدان»، مجله تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 1398، دوره پنجاه و سوم، شماره 3.
کیوانی، محسن، «بررسی کارکردها و پی‌آمدهای شبکه‌های اجتماعی در ایران (مورد مطالعه: استان اردبیل)»، مجله مطالعات جامعه‌شناسی، 1398، دوره دوازدهم، شماره 44.
مرادی، آرزو، «نیازسنجی آموزش به خبرنگاران حوزه سلامت در بهبود فرآیند اطلاع‌رسانی در بحران»، مجله علوم پزشکی زانکو، 1392، شماره 19.
مرادی، علی، «مروری بر کرونا ویروس نوپدید ۲۰۱۹ (19COVID): ایمونوپاتوژنز، بیولوژی مولکولی و جنبه‌های بالینی»، مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، 1400، دوره بیست و سوم، شماره 1.
مرادی، مسعود، «بررسی فرآیند اطلاع‌رسانی مؤثر روابط عمومی به ارباب رجوع از طریق تکنولوژی‌ها و رسانه‌های جدید اطلاعاتی (مطالعه موردی: شهرداری یاسوج)»، کنفرانس بین‌المللی مدیریت حسابداری، اقتصاد و بانکداری نوین، 1398.
مرکز مالمیری، احمد، «محدودیت­های اعمال حقوق بشر در حقوق داخلی و کنوانسیون­های بین­المللی»، فصل‌نامه مطالعات راهبردی، 1383، شماره 26.
مسعودی، امیدعلی، «حق کاربران بر نظارت الکترونیکی و حفظ حریم خصوصی در جامعه اطلاعاتی»، مجله مطالعات رسانه‌ای، 1399، دوره پنجم، شماره 3.
نوری، سمیه، «تعهدات دولت‌ها و حق بر سلامت و امنیت اجتماعی از منظر حقوق بین‌الملل»، مجله مطالعات اجتماعی، 1398، دوره دوازدهم، شماره 65.
Potts, Helen, Accountability and the Right to the Highest Attainable Standard of Health, University of Essex, Human Rights Centre, 2007.