رویکردی بر ساختار و کارکرد سازمان‌های محاسباتی ایران، عراق و اقلیم کردستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق, واحد ارومیه, دانشگاه آزاد اسلامی, ارومیه, ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق عمومی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

چکیده

ساختار نظارت مالی بر ارگانهای دولت، نه فقط در ایجاد اطمینان از انجام مطلوب روند اداری، بلکه در استفاده‌ی بهینه از دارایی‌های عمومی و حفاظت آن عاملی اساسی به شمار می‌رود. این نهادهای نظارتی که لزوماً باید از استقلال اداری و مالی برخوردار باشند، از نقش موثری در مبارزه با فساد و التزام به اصل شفافیت و صداقت برخوردارند. در نتیجه، دلیل اینکه قانون اساسی اقلیم کردستان، عراق و ایران به‌طور ویژه بحث از سازمان‌های نظارتی محاسباتی کرده‌اند، مشخص می‌شود. در این راستا در مقاله پیش رو، به روش توصیفی – تحلیلی قوانین اقلیم کردستان، ایران و عراق در زمینه ساختار نهادهای نظارت مالی بر دولت و کارکرد نهادهای مذکورمورد بررسی قرار گرفته و ضمن تحلیل نقاط تفاوت و تشابه ساختاری و رفتاری نهادهای مورد بحث، نقاط ضعف و قوت نهادهای نهادهای نظات مالی در کشورهای مورد بحث و اقلیم کردستان عراق تحلیل گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که علیرغم شباهت های قابل توجه بین ساختار و کارکرد نهادهای مورد بحث، تفاوتهای متعددی از لحاظ وابستگی سازمان، شکل انجام کار ونوع وظایف بین نهادهای مذکور در کشوهای فوق وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An approach to the structure and act of computing organizations in Iran, Iraq and the Kurdistan Region

نویسندگان [English]

  • ali Hajipour Kondroud 1
  • rizgar abdulrahman yousif 2
1 Department of law
2 department of law
چکیده [English]

the structure of financial oversight of government bodies is a key factor not only in ensuring the proper conduct of the administrative process, but also in the optimal use and protection of public assets. These regulatory bodies, which must necessarily have administrative and financial independence, have an effective role to play in combating corruption and adhering to the principles of transparency and honesty. As a result, it becomes clear why the constitutions of the Kurdistan Region, Iraq, and Iran specifically address computational oversight bodies. In this regard, in the present article, in a descriptive-analytical method, the laws of Kurdistan, Iran and Iraq on the structure of financial oversight institutions and the functioning of these institutions are examined and while analyzing the structural differences and behavioral similarities of the institutions in question, The weakness and strength of financial regulatory institutions in the countries in question and the climate of Iraqi Kurdistan have been analyzed. Findings show that despite the significant similarities between the structure and function of the institutions in question, there are several differences in terms of organizational affiliation, the form of work and the type of tasks between the institutions in the above drawers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Calculations
  • Supervision
  • Court
امامی، محمد و کوروش استوار سنگری، حقوق اداری، تهران: میزان، 1396.
ایزدهی، سجاد، نظارت بر قدرت در فقه سیاسی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1386.
آذرتاش، آذرنوش، فرهنگ معاصر عربی ـ فارسی، تهران: نی، 1383.
بیهقی، محمد بن حسین، تاریخ بیهقی، تصحیح: علی‌اکبر فیاض، تهران: علم، 1384.
پیر، مولر، سیاست‌گذاری عمومی، ترجمه: حمیدرضا ملک‌محمدی، تهران: دادگستر، 1378.
طوسی، خواجه نظام‌الملک، سیاست‌نامه، تصحیح: محمد قزوینی، تهران: تهران مصور، 1344.
راسخ، محمد، نظارت و تعادل در نظام حقوق اساسی، تهران: دراک، 1390.
روزبهانی، ناصر و مرتضی اسدی، آشنایی با دیوان محاسبات کشور، تهران: مرکز آموزش و برنامه‌ریزی دیوان محاسبات کشور، 1397.
ارسطا، محمدجواد و زهرا عامری، «نظارت سیاسی بر قدرت در اندیشه علوی»، فصل‌نامه علوم سیاسی، دوره شانزدهم، 1392، شماره 63.
رستمی، ولی و سید مجتبی حسینی‌پور، «نظارت مالی بر مؤسسات عمومی غیر دولتی»، فصل‌نامه حقوق و علوم سیاسی، سال سی و نهم، 1388، شماره 4.
رضایی‌زاده، محمدجواد، «آمبادزمن؛ پاسدار حقوق شهروندی، مبتکر اصلاحات اداری»، فصل‌نامه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره چهلم، 1389، شماره 3.
ابراهیم محمد، قطب، الموازنة العامة للدولة، بی‌جا: بی‌نا، 1987.
ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، بی‌تا.
بدوى، عبدالسلام، الرقابة على المؤسسات العامة الانتاجیة و الاستهلاکیة، اسکندریه: منشأة المعارف، 1970.
بدیر، على‌محمد و دیگران، مبادئ و أحکام القانون الإدارى، بغداد: مدیریة دار الکتب، 1993.
جمال‌الدین، سامى، أصول القانون الإدارى فى دولة الإمارات العربیة المتحدة، ابوظبی: بی‌نا، 1994.
جهنى، عید مسعــود، الرقابة الإداریة بین القانون الإداری و علم الإدارة العامة، قاهره: جامعة عین شمس، کلیة الحقوق، بی‌تا.
حجازى، احمد السید عوضین، الرقابة الذاتیة للإدارة على أعمالها، قاهره: جامعة القاهرة، کلیة الحقوق، بی‌تا.
درویش، عبدالکریم و لیلى تکلا، أصول الادارة العامة، قاهره: مکتبة الأنجلو مصریة، 1980.
سید السرایا، محمد، الاتجاهات الحدیثة فى مجال الرقابة، اسکندریه: دار الجامعة، 1986.
شکر محمود، حمید، الرقابة المالیة العلیا و آفاق تطورها فى العراق، بغداد: جامعة بغداد، کلیة الإدارة و الإقتصاد، 1977.
صحن، عبدالفتاح، الرقابة المالیة دراسة تحلیلة، اسکندریه: مؤسسة شباب الجامعة، 1979.
طه الشاعر، رمزى، دروس فى مبادئ الادارة العامة، بی‌جا: بی‌نا، 1977.
عبدالعال محمد، حسین، الرقابة الإداریة بین علم الإدارة و القانون الإداری، اسکندریه: دار الفکر الجامعی، 2004.
عبدالمنعم الحکیم، سعید، الرقابة على أعمال الإدارة فى الشریعة الإسلامیة و النظم المعاصرة، قاهره: دار الفکر العربی، 1975.
عجراوى، عمر، دور دیوان الرقابة المالیة على تنفیذ النفقات العامة، موصل: جامعة الموصل، کلیة الحقوق، بی‌تا.
عدلى ناشد، سوزى، الوجیز فى المالیة العامة، اسکندریه: دار الجامعة الجدیدة، 2000.
عمر العلمى، صباح سعدالدین، بحث دور الرقابة المالیة و الإداریة کمدخل للتنمیة و الإصلاح الإدارى فى دولة فلسطین، بی‌جا: بی‌نا، 2006.
قبانى، بکر، الوسیط فى الإدارة العامة، قاهره: دار النهضة العربیة، 1980.
کامل لیله، محمد، الرقابة على أعمال الإدارة، الرقابة القضائیة، بی‌تا: بی‌نا، 1964.
کفراوى، عوض محمود، الرقابة المالیة: النظریة و التطبیق، اسکندریه: مطبعة الانتصار، 2002.
محمود عفیفى، مصطفى، مبادئ و أصول الإدارة العامة، مصر: مطبعة جامعة طنطا، بی‌تا.
مصطفوى، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: مرکز الکتاب للترجمه و النشر، 1402.
هرمزى، حبیب، الرقابة على المؤسسات العامة فى التشریع العراقى، بغداد: مطبعة بغداد، 1977.
هنداوى، سعد عدنان، رقابة الهیئات المستقلة لضمان حقوق الأفراد، بغداد: جامعة بغداد، کلیة القانون، 1998.
هیکل، السید خلیل، الرقابة على المؤسسات العامة الانتاجیة و الاستهلاکیة، اسکندریه: منشأة المعارف، 1971.
یوسف عبدالعلیم، صلاح، أثر القضاء الإدارى على النشاط الإدارى للدولة، اسکندریه: دار الفکر الجامعی، 2007.
فخرى مراد، فیصل، «الرقابة المالیةالعلیا نحو أسلوب متطور»، مجلة العلوم الإداریة، 1978، شماره