بررسی حقوق و تکالیف ثالث در مرحله اجرای احکام در محاکم عمومی و دیوان عدالت اداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه مفید

2 دانشیار گروه حقوق دانشگاه مفید قم

چکیده

اجرای حکم، آخرین مرحله در یک فرآیند دادرسی است که ثمره و نتیجه رای برای محکوم له محقق خواهد شد. به عبارت دیگر، همه مراحل دیگر در صورتی که مرحله اجرای حکم به خوبی محقق نگردد، بی نتیجه خواهد بود. هدف تحقیق حاضر، بررسی حقوق و تکالیف ثالث در اجرای احکام است. مقصود از ثالث، همه اشخاص حقیقی یا حقوقی می‌باشند که در دادخواست اصلی عنوانی از خواهان و خوانده ندارند. ثالث، می‌تواند قبل از ختم دادرسی در مرحله بدوی یا تجدیدنظر در صورتی که برای خود مستقلاً حقی قائل باشد یا خود را ذینفع در محق شدن یکی از اصحاب دعوای اصلی بداند دخالت کند. اما یکی از مراحلی که ثالث در آن دارای حقوق و تکالیفی است، مرحله اجرای احکام در دادرسی‌های مدنی و نیز دیوان عدالت اداری است. به طور کلی، هدف از مداخله ثالث در مراحل رسیدگی مدنی خاصه در مرحله اجرای احکام، احقاق حق ثالث می‌باشد، با این تفاوت که زمان مداخله ثالث چه به عنوان مداخله اختیاری (ورود، اعتراض) وچه در مداخله اجباری (جلب)،مختلف بوده و همچنین شرایط طرح آن با توجه به نوع آن نیز بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی و قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، مختلف خواهد بود. لازم به ذکر است با توجه به تفاوت صلاحیت در مراجع حقوقی و دیوان عدالت اداری،حقوق و تکالیف ثالث در مرحله اجرای حکم مدنی و دعاوی دیوان عدالت اداری،متفاوت است اما اینکه ثالث در مرحله اجرای احکام چه حقوق و تکالیفی دارد مسئله‌ای است که این پژوهش بدان پرداخته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Examining the rights and duties of third parties in the execution phase of judgments in general courts and the Court of Administrative

نویسندگان [English]

  • Abdolhossein Jokar 1
  • Mohammadmedi Meghdadi 2
1 Phd students of Mofid university
2 P.H.D OF Private Law, Associate Professor. Department of Private Law . Mofid University
چکیده [English]

Execution of the sentence is the last step in a trial process in which the result of the verdict will be realized for the convict. In other words, all other steps will be ineffective if the execution step is not carried out well. The purpose of the present study is to examine the rights and obligations of third parties in the execution of sentences. The third party refers to all natural or legal persons who do not have the title of plaintiff and defendant in the main petition. A third party may intervene before the conclusion of the proceedings in the initial or appellate stage if he or she has an independent right or considers himself or herself a beneficiary in the right of one of the main litigants. But one of the stages in which the third party has rights and obligations is the stage of execution of judgments in civil proceedings as well as the Court of Administrative Justice. In general, the purpose of third party intervention in the civil proceedings, especially in the enforcement phase, is the realization of third party rights, with the difference that the time of third party intervention, either as voluntary intervention (entry, protest) or forced intervention (arrest), is different. And also the conditions of its design will be different according to its type according to the Code of Civil Procedure and the Law of Organization and Procedure of the Court of Administrative Justice.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Duties
  • Third Party
  • Enforcement of Civil Judgments
  • Court of Administrative Justice
  • Objection
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد 1)، تهران: گنج دانش، چاپ چهارم، 1383.
دلاوری، محمدرضا، شرح و تحلیل قانون دیوان عدالت اداری، تهران: جنگل، 1394.
صدرالحفاظی، نصرالله، نظارت قضایی بر اعمال دولت در دیوان عدالت اداری، تهران: شهریار، چاپ اول، 1372.
صفایی، سید حسین، دوره مقدماتی حقوق مدنی: قواعد عمومی قراردادها (جلد 2)، تهران: میزان، چاپ ششم، 1387.
طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، حقوق اداری تطبیقی، تهران: سمت، چاپ سوم، 1387.
کاتوزیان، ناصر، اثبات و دلیل اثبات (جلد 2)، تهران: میزان، چاپ اول، 1383.
کاتوزیان، ناصر، اعتبار امر قضاوت‌شده در دعوای مدنی، تهران: کانون وکلای دادگستری، 1386.
مالوری، فیلیپ، اندیشه‌های حقوقی، ترجمه: مرتضی کلانتریان، تهران: آگاه، چاپ اول، 1383.
متین دفتری، احمد، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، تهران: مجد، 1387.
محمودی، جواد، بررسی تحلیلی دادرسی اداری در حقوق ایران، تهران: جنگل، 1393.
مدنی، سید جلال‌الدین، آیین دادرسی مدنی، تهران: میزان، 1392.
مولابیگی، غلام‌رضا، صلاحیت و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، تهران: جنگل، 1393.
مهاجری، علی، شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد 2)، تهران: فکرسازان، چاپ دوم، 1386.
مهرپور، حسین، نظام بین‌المللی حقوق بشر، تهران: اطلاعات، چاپ ششم، 1394.
نوکنده‌ای، عزیز، تفسیر قضایی آیین دادرسی مدنی، تهران: نگار، 1390.
واحدی، قدرت‌الله، آیین دادرسی مدنی، تهران: میزان، 1388.
هاشمی، سید محمد، حقوق اساسی و آزادی‌های اساسی، تهران: میزان، 1384.
احمدی، خلیل، «تأملی در دعوای جلب شخص ثالث در حقوق ایران و قواعد آیین دادرسی مدنی فدرال امریکا»، فصل‌نامه پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دوره بیست و دوم، 1398، شماره 3.
آگاه، وحید، «تأملی انتقادی بر لایحه آیین دادرسی دیوان عدالت اداری»، مجله پژوهش­های حقوقی، دوره هشتم، 1388، شماره 16.
باغبان، روح‌الله، «تحلیلی بر اجرای احکام مدنی و قانون دیوان عدالت اداری از منظر عدالت اجرایی»، فصل‌نامه جستارهای حقوق عمومی، سال دوم، 1397، شماره 4.
پروین، رسول، امین پاهکیده و الهه اعتمادی، «اعتراض ثالث اجرایی در قانون اجرای احکام مدنی»، مجله پژوهش­های حقوقی، دوره شانزدهم، 1396، شماره 31.
پوراستاد، مجید و اعظم ایمانیان، «مالکیت خواهان بر دعوای مدنی»، فصل‌نامه تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین‌الملل، دوره چهارم، 1390، شماره 14.
دهقان منشادی، محسن و ولی رستمی، «قواعد حقوقی حاکم بر وصول مطالبات دولت از اشخاص؛ تحلیل مواد 47 و 48 قانون محاسبات عمومی کشور»، مجله حقوقی دادگستری، دوره هشتاد و سوم، 1398، شماره 108.
رستمی، ولی و حسن خسروی، «الگوی مناسب برای تدوین قانون آیین دادرسی اداری در ایران و ضرورت آن؛ نظام فرانسوی یا انگلیسی؟»، مجله پژوهش­های حقوق تطبیقی، سال هفدهم، 1392، شماره 2.
سوادکوهی، سام، «آیین دادرسی اداری در تشکیلات قضایی جمهوری اسلامی ایران»، پژوهش‌نامه حقوق خصوصی، سال اول، 1391، شماره 1.
صالحی ذهابی، جمال، «اصل نسبی بودن رأی حقوقی»، مجله حقوقی دادگستری، دوره هفتاد و چهارم، 1389، شماره 71.
محسنی، حسن و محمد پورطهماسبی فرد، «اصل تسلط طرفین دعوا بر جهات و موضوعات دعوا»، نشریه کانون وکلای دادگستری مرکز، دوره بیست و یکم، 1384، شماره 190.
محسنی، حسن و همایون رضایی‌نژاد، «شکایت ثالث از عملیات اجرایی در مقایسه با اعتراض ثالث به رأی»، مجله حقوق خصوصی، دوره هشتم، 1390، شماره 1.
مقدادی، محمدمهدی و نسرین نکوجوی، «راهکارهای مؤثر اجرای احکام مدنی در ایران و فرانسه»، مجله حقوق تطبیقی، دوره سیزدهم، 1396، شماره 108.
یوسفی، احمد و سعید مجیدی‌فر، «تفاوت اعتراض ثالث اجرایی با عناوین مشابه»، فصل‌نامه تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، دوره سیزدهم، 1396، شماره 3.
بابایی، محمود، «حقوق و تکالیف دارنده چک در حقوق ایران و کنوانسیون ژنو»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق عمومی، دانشکده معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام صادق (ع)، 1388.