تغییر بنیادین اوضاع و احوا ل در قراردادهای بالادستی صنعت نفت و گاز: مطالعه موردی حقوق ایران و کامن لا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه حقوق خصوصی و اسلامی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 کارشناس ارشد حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

قراردادهای بالادستی نفت و گاز از مهم ترین قراردادهای اداری است که واجد جنبه های فنی، اقتصادی،اجتماعی، حقوقی، مالی، سیاسی، زیست محیطی می باشد. بلندمدت ومستمر بودن، لزوم صرف هزینه های سنگین و سرمایه فراوان، ناشناخته بودن رفتار مخزن و بازار، ریسک زیاد و عدم قطعیت و پیچیدگی و عدم اطمینان، چند بعدی بودن کالای مورد قرارداد(نفت و گاز)، دخالت بازیگران متعدد خصوصی، دولتی و شرکت های فراملیتی، مسائل حاکمیتی و دولتی و مردمی بودن منابع نفت و گاز در برخی کشورهای صاحب منابع همگی سبب افزایش ریسک های این قراردادها نسبت به قراردادهای عمومی(غیرنفتی) شده و احتمال وقوع حوادث، تغییر و تحولات بنیادین و اساسی در قرارداد را افزایش می دهد. در این تحقیق با مطالعه وبررسی قراردادهای بالادستی نفتی درنظام حقوقی کامن لا و ایران، وضعیت عذر قراردادی تغییر بنیادین اوضاع و احوال بر این قراردادها از منظر مفهوم ومبنا، شرایط وویژگی ها و آثار و ضمانت اجراءهای این عذر را مورد بررسی قرار داده ایم. نتایج بررسی نشان می دهد این عذر قراردادی در قراردادهای بالادستی منعقده در این دو نظام حقوقی، به رسمیت شناخته شده و ماهیت و ویژگی های خاص این قراردادها سبب می گردد مدیریت حقوقی قرارداد جهت ادامه حیات قرارداد در اولویت اصلی طرفین باشد و آثار و ضمانت اجراء های تغییربنیادین اوضاع و احوال نیز متناسب با اوصاف و ویژگی های خاص این قراردادها و متفاوت با قراردادهای عمومی غیرنفتی تنظیم گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Fundamental change in the circumstance in upstream oil and gas contracts (Case study: Iran and common law legal system)

نویسندگان [English]

  • hedayat farkhani 1
  • seyed nasrollah ebrahimi 2
  • saheleh hamze nahad 3
1 PhD Student, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Associate Prof., Department of Private and Islamic Law, Faculty of Law and Political Science , University of Tehran. Tehran, Iran
3 M.A. in Law, Islamic Azad university
چکیده [English]

Upstream oil and gas contracts are the most important administrative contracts with technical, economic, social, legal, financial, political, environmental aspect contracts. Long term and continuous, the need to spend heavy costs and large capital, unknown reservoir and market behavior, high risk and uncertainty and complexity and uncertainty, multidimensional of the contracted goods (oil and gas), the existence of various private, public and Transnational corporations, governance and government issues, and the public ownership of oil and gas resources in some countries have increased the risks of these contracts and lead to occurrence of accidents and fundamental changes in the contract. In this study, we have examined the fundamental change of circumstance in upstream oil and gas contracts in common law system and Iran legal system. We surveyed the concept and basis, conditions, features and legal effects and consequences of this contractual excuse. The results show that fundamental change of circumstance is recognized as a contractual excuse in upstream oil and gas contracts in these two legal systems. The main criteria in these contracts are continuence of rights and duties of parties and the effects and consequences of Fundamental changes in circumstances should be interpreted and adjusted in accordance with these criteria and the specific characteristics of these contracts and different from general non-oil contracts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fundamental change of circumstances
  • upstream contracts
  • oil and gas industry
  • contractual excuse
  • renegotiation

مراجع

امامی، سید حسن، حقوق مدنی، جلد یک، تهران: کتاب‌فروشی اسلامیه، 1363.
السنهوری، عبدالرزاق احمد، الوسیط فی شرح القانون مدنی، نظریه وجه الالتزام بوجه عام، جلد یک، بیروت: داراحیاء، التراث العربی، 1952 م.
حبیب‌زاده، محمدجعفر، اصول حاکم بر قراردادهای دولتی، اصفهان: نشر جنگل، 1390.
صادقی‌مقدم، محمد حسن، تغییر در شرایط قرارداد، چاپ سوم، تهران: نشر میزان، 1390.
موحد، محمدعلی، نفت ما و مسائل حقوقی آن، تهران: انتشارات خوارزمی، 1357.
ابراهیمی، سید نصرالله و شادی اویارحسین، آثار تحریم بر اجرای قراردادهای بین‌المللی از منظر فورس ماژور، دو فصلنامه دانش حقوق مدنی، دوره 1، شماره 2، 1391، صص 1-17.
ابراهیمی، سید نصرالله و فرخ جواندل جانانلو، مدیریت تفسلی ریسک در تنظیم قراردادهای بین‌المللی نفت، مطالعات حقوق انرژی، بهار و تابستان 1394، دوره 1، شماره 1، صص 17-36.
احمدی واستانی، عبدالغنی، شرح مختصر بیانیه‌های الجزایر، مجله حقوقی دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی، پاییز و زمستان 1363، دوره 1، شماره 1، صص 7-96.
اسلامیه همدانی، امیر، سید یونس نورانی‌مقدم و سیده رویا موسوی، ارتباط و مفهوم‌شناسی فسخ، انفساخ، تفاسخ و آثار و تبعات آن در قراردادهای بالادستی صنعت نفت و گاز، ماهنامه علمی ترویجی اکتشاف و تولید نفت و گاز، فروردین و اردیبهشت 1396، شماره 142، صص 19-26.
اسماعیلی، میترا، توسلی نائینی، منوچهر، رادان جبلی، علی، نظام حقوقی حاکم بر پیمان های دولتی در ایران در پرتو اصول حکمرانی مطلوب، فصلنامه علمی     پژوهش های  نوین حقوق اداری، سال سوم، شماره هفتم، تابستان1400،صص 39-58.
حسینی، سید مرتضی، راحله تقی‌پور، بهرام عباسی، مهدی سرمدی و فاطمه امیری، مذاکره مجدد در قراردادهای بالادستی صنعت نفت و گاز از منظر حقوق و اخلاق، مجله پژوهش های اخلاقی، دوره 9، شماره 2، 1397، صص 123-144.
شافع، میرشهبیز، فتح‌الله رحیمی، دگردیسی و تکامل مرحله‌ای قراردادهای بین‌المللی نفتی بیع متقابل در بستر حقوق ایران، دانش حسابرسی، بهار 1394، دوره 14، شماره 58، صص 29-64.
عسکری، سامان، هادی احتشامی، مقایسه نظریه عقیم شدن قرارداد با نظریات قوه قاهره، تغییر اوضاع‌واحوال و دشواری اجرای قرارداد، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، بهار و تابستان 1395، دوره 8، شماره 14، صص 173-194.
محمدی، پژمان، مزارعی، غلامحسن،آرائی، مسعود،اصول حقوقی حاکم بر قراردادهای مشارکت در حقوق اداری ایران، فصلنامه علمی  پژوهش های  نوین حقوق اداری، سال سوم، شماره ششم، بهار1400، صص 61-84.
 
Garner, B. Black’s law dictionary, 1st edition, Dallas: Thomson west, 2004.
Southerington, T. Impossibility of performance and other excuses in international trade, Turun yliopisto,‏ 2001.
 
Brower, C. and Mark D. Davis, “The Iran-United States Claims Tribunal after Seven Years a Retrospective View from the Inside,” Arbitration Journal, Vol. 43, 1988.
Elofson, J. “The Dilemma of Changed Circumastance in Contract Law: An Economic Analysis of the Foreseeblity and Superior Risk Bearer Tests” J. L. & Soc. Probs. 1, 1996.
Hans, V. H. “Changed Circumstances and Pacta Sunt Servanda,” in: Gaillard (ed.), Transnational Rules in International Commercial Arbitration, (ICC Publ. No. 480, 4), Paris, 1993.
Lindstrm, N. “Changed Circumstances and Hardship in the International Sale of Goods,” Nordic Journal of Commercial Law, No. 1, 2006.
Puelinckx, A. H., “Frustration, Hardship, Force Majeure, Imprévision, Wegfall der Geschäftsgrundlage, Unmöglichkeit, Changed Circumstances a Comparative study in English, French, German and Japanese Law,” J. Int'l Arb., Vol. 3, No. 47, 1986.
Roberts, T. “Commercial impossibility and frustration of purpose: A critical analysis,” Canadian Journal of Law & Jurisprudence, Vol. 16, No. 1, 2003, pp. 129-145.‏
Schachter, O. “International Law in Theory and Practice,” in Recueil des Cours, Académie de Droit International (R.C.A.D.I), Vol. 178, 1982.
Schwartz, A. “A Standard Clause Analysis of the Frustration Doctrine and the Material Adverse Change Clause,” Legal Studies Research Paper Series, Working Paper Number 09 -15, University of Colorado Law school, 2009.
Trends, E. “Doctrine of frustration: Emerging trends,” the Journal of Legal Awareness, 2007, pp. 171-142.
Uribe, R. M. “Change of Circumstances in International Instruments of Contract Law. The Approach of the CISG, PICC, PECL and DCFR,” European Review of Private Law, Vol. 479, No. 8, 2011.‏
Wälde, T. W. “Renegotiating acquired rights in the oil and gas industries: Industry and political cycles meet the rule of law,” Journal of World Energy Law & Business, Vol. 1, No. 1, 2008, pp. 55-97.‏
Westberg, J. “contract excuse in international business transaction: awards of the Iran-United State claims tribunal,” foreign investment law journal, Vol. 4, No. 1, 1989.
Zaccaria, E. C. “the Effect of Changed Circumstances in International Commercial Trade,” International Trade and Business Law Review, Vol. 4, 2005.
Behn, D. (2014). The confusing legal development of impossibility and changed circumstances. Retrieved from http://www.dundee.acuk.com/     . Accessed 3/30/2014.
فصلنامه علمی پژوهش های نوین حقوق اداری
دوره 3، شماره 8 - شماره پیاپی 8
سال سوم، شماره هشتم ، پاییز 1400
مهر 1400
صفحه 65-90

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 31 خرداد 1400
  • تاریخ بازنگری: 26 تیر 1400
  • تاریخ پذیرش: 27 تیر 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار