واکاوی چالش‌های اداری حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و راهکارهای اصلاح آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، حقوق خصوصی،واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.

2 دانشیار، گروه فقه ومبانی حقوق اسلامی، واحد ساوه، دانشگاه ازاداسلامی، ساوه، ایران.

3 استاد، گروه معارف وحقوق،واحدساوه،دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه،ایران

10.22034/mral.2022.549449.1278

چکیده

برخورداری از تکنولوژی تولیدات دانش‌بنیان، حسب نوع صنعت می‌تواند قدرت زیادی به دولت‌ها بخشد و بنابراین حمایت از این شرکت‌ها ضرورت دارد. قانون‌گذار نیز دولت را به حمایت از این شرکت‌ها ملزم کرده، لیکن به سبب ناهماهنگی اداری و فقدان برخی زیرساخت‌ها، این حمایت‌ها بازدهی مورد انتظار را نداشته است. در این پژوهش به روش تحلیلی- توصیفی، چالش‌های اداری حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان بررسی شد. چنین نتیجه شد که متولی امتیازبندی شرکت‌ها، چندان تخصصی نبوده و تنها مالکیت شرکت شتاب‌دهنده را معیاری بر امتیاز پژوهشی می‌داند که این امر موجب تنها حضور و بهره‌مندی از مزایای شرکت‌های دانش‌بنیان توسط شرکت‌های مادر شده که بازدهی مورد انتظار را ندارند. از طرف دیگر برخی امتیازات در نظر گرفته‌شده برای شرکت‌های دانش‌بنیان در عمل توسط مقررات اداری نهادی دیگر بی‌اثر گردیده است. سازمان امور مالیاتی با تقسیم‌بندی ناصحیح مشاغل، امکان بهره‌مندی شرکت‌های دانش‌بنیان از مزایای معافیت مالیاتی را سلب کرده و گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز با وضع آئین‌نامه حمایت از ملوانان، امکان ورود کالای مشابه محصولات دانش‌بنیان به کشور را فراهم داشته است. در سکوت قانون، مالکیت معنوی قابلیت رهن‌گذاری نداشته و نیاز است که از نظر اداری، چنین امتیازی برای مالکیت مذکور لحاظ شود که نوعی حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان محسوب می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis of administrative challenges of supporting knowledge-based companies and ways to improve it

نویسندگان [English]

  • Mohsen Asgari 1
  • Hossein Habibi Tabar 2
  • Mahmood GhayoomZadeh 3
1 PhD Student, Private Law, Saveh Branch, Islamic Azad University, Saveh, Iran.
2 Associate Professor, Department of Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Saveh Branch, Islamic Azad University, Saveh, Iran.
3 Professor, Department of Education and Law, Saveh Branch, Islamic Azad University, Saveh, Iran
چکیده [English]

Having the technology of knowledge-based products, depending on the type of industry, can give a lot of power to governments, and therefore it is necessary to support these companies. The legislature has also required the government to support these companies, but due to administrative inconsistencies and the lack of some infrastructure, these protections have not yielded the expected returns. In this descriptive-analytical study, the administrative challenges of supporting knowledge-based companies were investigated. It was concluded that the custodian of the companies' rating is not very specialized and considers only the ownership of the accelerator company as a criterion for the research score, which only leads to the presence and enjoyment of the benefits of knowledge-based companies by parent companies that do not have the expected return. On the other hand, some of the benefits provided to knowledge-based companies have in practice been ineffective by other institutional administrative regulations. The Tax Affairs Organization, by incorrect division of jobs, has deprived the knowledge-based companies of the benefit of tax exemption benefits, and the Customs of the Islamic Republic of Iran, by enacting regulations to protect sailors, has allowed the import of goods similar to knowledge-based products into the country. In the silence of the law, intellectual property cannot be mortgaged and there is a need to administratively consider such a privilege for the said property, which is a kind of protection for knowledge-based companies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge-Based Companies
  • Intellectual Property
  • Growth Centers
  • Accelerator
  • Administrative Challenges
اخگر، بابک و سیمین عباسی، مدیریت حقوق مالکیت فکری، تهران: جنگل، چاپ اول، 1391.
پیلوار، رحیم، فلسفه حق مالکیت، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ اول، 1393.
خدمت‌گزار، محسن، فلسفه مالکیت فکری، تهران: میزان، چاپ دوم، 1391.
طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، حقوق اداری، تهران: سمت، چاپ اول، 1397.
طیبی ابوالحسنی، سید امیرحسین و زینب زین‌الدینی، شرکت‌های دانش‌بنیان، تهران: نورا، چاپ اول، 1396.
کشاورز، بهمن، سرقفلی و حق کسب یـا پیـشه در تجارت، تهران: مرکز انتشارات جهاد‌ دانشگاهی‌ شهید‌ بهشتی، چاپ اول، 1394.
موسی‌زاده، رضا، حقوق اداری 1 و 2 (کلیات و ایران)، تهران: میزان، چاپ اول، 1398.
میرحسینی، سید حسن، حقوق مالکیت صنعتی (جلد 3)، تهران: میزان، 1391.
اشراقی، علی‌رضا، سید ایمان میرعمادی و محمد وصال، «ارزیابی اثر سیاست‌های حمایتی بر گذار شرکت‌های دانش‌بنیان به مرحله رشد»، سیاست‌نامه علم و فناوری، دوره چهاردهم، 1400، صص 37 ـ 53.
بابایی فارسانی، میثم، صادق حسنی‌مقدم و فرهاد فرهادی، «تعامل فرهنگ یادگیری سازمانی با ظرفیت جذب، نوآوری باز و رهبری توان‌مندساز در شرکت‌های دانش‌بنیان: تحلیل یک مدل میانجی تعدیل‌شده»، فصل‌نامه مدیریت دانش سازمانی، دوره چهارم، 1400، صص 197 ـ 228.
خیاطیان­ یزدی، محمدصادق، مهدی الیاسی و سید حبیب‌الله طباطباییان، «الگوی پایداری شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران»، سیاست‌نامه علم و فناوری، دوره دوم، 1395، صص 49 ـ 62.
رحیمی مقدم، سید حسین، علی‌اکبر گرجی ازندریانی و مرتضی نجابت‌خواه، «واکاوی و تحلیل تبعات بوروکراسی در نظام آزادسازی اقتصادی ایران»، فصل‌نامه علمی پژوهش‌های نوین حقوق اداری، دوره سوم، 1400، صص 135 ـ 162.
رحیمی، علی و حسین شبیری، «مبانی فقهی و حقوقی مالکیت فکری یا معنوی»، فصل‌نامه پژوهش‌های فقهی و حقوقی، دوره چهارم، 1397، صص 211 ـ 220.  
رنجبر، احمد، «سیاست و اداره: تمایز و هم‌پوشی»، فصل‌نامه علمی پژوهش‌های نوین حقوق اداری، دوره سوم، 1400، صص 143 ـ 164.
سپهوند، رضا، صابر تقی‌پور و معصومه مؤمنی‌مفرد، «انحصارگرایی تخصصی و انحرافات محیط کاری: تحلیل نقش میانجی پنهان‌سازی دانش با تأکید بر نقش تعدیل‌‌گر انگیزه کار تیمی»، فرآیند مدیریت و توسعه، دوره دوم، ۱۴۰۰، صص 151 ـ 173.
سعدآبادی، علی‌اصغر، فهیمه آزموده و کیارش فرتاش، «اقدام‌پژوهی رویداد استارتاپی (شتاب) خاتون: بررسی نقش‌های دوگانه خانوادگی و اجتماعی زنان»، سیاست‌نامه علم و فناوری، دوره سوم، 1400، صص 1 ـ 15.
صادقی، حدیثه و مهسا اکبری، «مزایا و معایب پیوستن ایران به کنوانسیون برن»، ارائه شده در همایش ملی ایران و چالش‌های حقوقی بین‌المللی، مراغه، 1393.
عربی، افسانه، محمودرضا چراغ‌علی، محمدشریف شریف‌زاده و محمدباقر گرجی، «شناسایی و ارزیابی شاخص‌های تجاری‌سازی دانش با رویکرد بین‌الملل در شرکت‌های دانش‌بنیان شهر تهران»، مدیریت کسب و کار، دوره سیزدهم، 1400، صص 432 ـ 448.
قاضی نوری، سید سروش، جهانیار بامداد صوفی و نیلوفر ردایی، «بررسی رفتار و عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی با رویکرد تکسونومی»، فصل‌نامه مدیریت توسعه فناوری، دوره چهارم، 1395، صص 9 ـ 32.
معصومی، عاطفه و عمار فیضی، «مدل‌های فرهنگ سازمانی و شرکت‌های دانش‌بنیان»، فصل‌نامه علمی ـ تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، دوره پنجم، 1400، صص 64 ـ 85.
آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات، مصوب 1391.
آیین‌نامه تأسیس و راه‌اندازی پارک‌های علم و فناوری، مصوب 1395.
آیین‌نامه ورود کالا توسط ملوانان شناورهای دریایی سنتی با ظرفیت کم‌تر از (۵۰۰) تن (لنج تجاری) و سامان‌دهی و نوسازی آن شناورها، مصوب 1397.
قانون اجرای احکام، مصوب 1356.
قانون تجارت، مصوب 1311 با آخرین اصلاحات.
قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری سازی نوآوری‌ها و اختراعات، مصوب 1389.
قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان، مصوب 1348.
قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، مصوب 1392.
Alavi, H., Delivery terms in transport process of export trade and their effect on the risk of discrepancy in documentary letters of credit; evidence from Estonia, 2018.‏
Dunn, J. P., Ledford, S., Jackson, S. H., & Wood, A. G., U.S. Patent Application, No. 15/711,416, 2018.‏
Guaragna, M. B., Stimulating Innovation in Brazil: A Study of Intellectual Property Law, Biotechnology and Open Scientific Innovation (Doctoral dissertation, Queen Mary University of London), 2017.‏
Guo, M., Intellectual Property Strategy and Ecosystem Evolution (Doctoral dissertation, University of Cambridge), 2021.‏
Janke, T., True Tracks: Indigenous cultural and intellectual property principles for putting selfـdetermination into practice, 2019.‏
 
Article
Esmaeeli Ranjbar, Khatereh and Soleimani, Ameneh, “Presenting a Model for the use of Internet of Things in the Iranian Knowledge ـ based Companies”, Journal of Information Technology Management, 2021.‏
Esmaili Yadaki, M., “A Comparative Analysis of the Exception of Educational Use in Literacy and Artistic Property Rights”, Journal of Civil Law Knowledge, 2017, 6(1), 19 ـ 30.‏
Shahin, Arash and Malekzadeh, Nasim, Wood, Lincoln C., “Developing a decision making grid for selecting innovation strategies - the case of knowledge - based companies”, Technology Analysis & Strategic Management, 2021, 1 ـ 17.‏
Zhang, J., Gu, Z., Jang, J., Wu, H., Stoecklin, M. P., Huang, H., & Molloy, I., “Protecting intellectual property of deep neural networks with watermarking”, In Proceedings of the 2018 on Asia Conference on Computer and Communications Security 2018 , 159 ـ 172.‏